مطالعه در رویکرد اکو کوچینگ – بخش ششم کتاب تسلط بر چرخه بازار

چرخه بدهی درمانده

سرمایه گذاران معمولا اوراق بدهی خریداری می کنند یا وام می دهند؛ زیرا انتظار دارند بهره متناوب به آنها پرداخت شود و هنگام سررسید بدهی، اصل پول بازپرداخت شود، اما اتفاق نظر درمورد بدهی درمانده این است که چنین پرداخت هایی صورت نخواهند گرفت؛ در عوض انتظار می رود که بدهی (جاری نخواهد ماند) یا (بازپرداخت نخواهد شد). بنابراین اگر انتظار نمی رود که بهره و اصل بدهی پرداخت شوند، انگیزه سرمایه گذاری در بدهی درمانده چیست؟

وام دهندگانی که پرداختی تعهد شده را دریافت نمی کنند، دارای ادعای اعتبار دهنده نسبت به بدهکار هستند. هنگامی که شرکتی اعلام ورشکستگی می کند، مالکان قدیمی سقوط می کنند و اعتبار دهندگان به مالکان جدید تبدیل می شوند. هریک از اعتباردهندگان، بسته به میزان و اولویت بدهی ای که در اختیار دارند، سهم خود از ارزش شرکت را با ترکیبی از پول نقد، بدهی جدید و مالکیت آینده شرکت دریافت می کنند.

وقتی که بازار اعتبار داغ می شود؛ وام دهندگان طمع کار به وام گیرندگانی که صلاحیت کمتری دارند وام می دهند و ساختار های بدهی ضعیف تری را می پذیرند و اوراق قرضه ای صادر می شود که فاقد حاشیه ایمنی کافی هستند و اگر اوضاع کمی بدتر شود، قادر به پرداخت نقدی اصل و بهره نخواهند بود. این همان صدور یا تمدید اعتبار نامعقول است. این فرایند همانطور که قبلا اشاره شد، در انتظار خرمن آتش بعدی، هیزم ها را روی هم تلنبار می کند.

اما این فقط نیمه اول این فرایند است. حتی پس از اینکه سوخت خرمن آتش فراهم می شود. حریقی اتفاق نمی افتد تا دومین ماده از راه برسد؛ یک ماده آتش زای دیگر

این ماده آتش زا معمولا به شکل یک رکود اقتصادی از راه می رسد که سبب کاهش سود شرکت ها می شود. این امر غالبا با مضیقه اعتباری، یعنی انسداد کامل پنجره های اعتبار، همراه است. به طوری که بدهی موجود دیگر قابل تامین مالی مجدد نیست و در عوض دچار نکول می شود و معمولا شرایط توسط رویداد های برون زایی مثل جنگ خلیج ، ورشکستگی شرکت ها و … تشدید می شوند که اعتماد به نفس را تضعیف می کنند و به اقتصاد و بازار های مالی آسیب می رسانند.

هنگامی که چنین ماده آتش زایی پیدا شود، اوراق قرضه ای که نباید صادر می شدند و حتی برخی که باید صادر می شدند، با شکست مواجه می شوند.

چرخه قابل وقوع:

• اقتصاد کندتر شرایط را برای شرکت ها در بازپرداخت بدهی دشوارتر می کند.
• با انسداد بازار اعتبار، تامین سرمایه مجدد غیر عملی است. یعنی نکول سرمایه افزایش می یابد
• افزایش نکول به روانشناسی سرمایه گذار آسیب می رساند.
• سرمایه گذاران ریسک پذیر، حال ریسک گریز می شوند.
• تخصیص منابع مالی به شرکت های دچار بحران مالی صورت نمی گیرد چرا که محبوبیت خود را از دست داده اند.
• خریداران بالقوه بدهی پا پس می کشند و صبر می کنند تا عدم قطعیت برطرف شود.
• سرمایه در گردش از بازار می گریزد و خریداران کمیاب و فروشندگان چیره می شوند.
• فروش اوراق قرضه افزایش می یابد و قیمت های اوراق قرضه به پایین رانده می شوند و صندوق هایی که با درخواست وجه مواجه هستند به ناچار فروشنده می شوند.
• در نهایت اوراق قرضه برای فروش در هر قیمتی در دسترس قرار می گیرد.

چندی پیش درمورد اینکه چگونه چرخه صدور اوراق قرضه زیر بنای صعود  نزول چرخه بدهی درمانده می شود، چکیده ای مختصر تهیه کردم. در اینجا این چکیده را آورده ام:

• سرمایه گذاران ریسک گریز، کمیت صدور اوراق را محدود کرده و صدور اوراق با کیفیت را تقاضا می کنند.
• صدور اوراق با کیفیت به نرخ های نکول پایین می انجامد.
• نرخ های نکول پایین باعث می شود که سرمایه گذاران مغرور و ریسک پذیر شوند.
• ریسک پذیری باعث می شود سرمایه گذاران از صدور زیاد و کیفیت پایین تر استقبال کنند.
• صدور اوراق قرضه کم کیفیت در نهایت، با دشواری اقتصادی آزموده می شود و به افزایش نکول می انجامد.
• افزایش نکول یک تاثیر خنک کننده دارد و سبب می شود سرمایه گذاران دوباره ریسک گریز شوند.
• سپس همه چیز از سر گرفته می شود.

همانطور که می بینید، صعود و نزول فرصت های بدهی درمانده در بازار از تعامل چرخه های دیگر مثل چرخه های اقتصاد، روانشناسی سرمایه گذار، نگرش به ریسک و بازار اعتبار نشات می گیرند.

• چرخه های اقتصادی بر روانشناسی سرمایه گذار، سودآوری شرکتی و نرخ نکول تاثیر می گذارند.
• چرخه روانشناسی به نوسانات بازار اعتبار و تمایل سرمایه گذاران برای وام دهی، خرید و فروش دامن می زند.
• چرخه نگرش به ریسک، صدور اوراق قرضه بی کیفیت در اوج بازار را تسهیل کرده و سرمایه تامین مالی مجدد در کف بازار را دریغ می کند.
• چرخه اعتباری بر دسترسی به تامین مالی مجدد و درجه سخت گیری استاندارد های اعتباری ناشران احتمالی بدهی، تاثیر عمیقی می گذارد.

چرخه معاملات املاک و مستغلات

چرخه املاک شامل رویداد های مثبت می شود که منجر به ایجاد اشتیاق و خوش بینی بیشتر می شود. و از طرفی روانشناسی مثبت گرا به فعالیت بیشتر منتهی می شود. ترکیب روانشناسی مثبت گرا و فعالیت بیشتر منجر به افزایش قیمت دارایی ها می شود که به نوبه خود مشوق فعالیت بیشتر می شود. این چرخه مطلوب ناگزیر ظاهری فریبنده به خود می گیرد که منجر به افزایش بی سابقه قیمت های دارایی  و سطح فعالیت می شود.

اما هنگامی که اخبار مثبت به تدریج کاهش می یابد و از میزان مطلوبیت محیط کاسته می شود، ثابت می شود که سطوح روانشناسی و ریسک پذیری نیز از این قاعده تبعیت می کنند. این امر فشار نزولی بیشتری را روی قیمت ها اعمال می کند و این ماجرا ادامه می یابد.

اما چرخه املاک جزء دیگری هم دارد که در چرخه های دیگر وجود ندارد و ان زمان تحویل طولانی است که برای توسعه املاک و مستغلات لازم است.

چرخه املاک:

• اوضاع بد اقتصادی باعث می شوند که هم میزان فعالیت ساخت و ساز پایین بیاید و هم دسترسی به سرمایه برای ساخت و ساز محدود شود.
• برای مدتی کمی از وخامت اوضاع و در نهایت اوضاع حتی خوب هم می شود.
• اوضاع اقتصادی بهتر باعث می شود که تقاضا برای املاک مسکونی و تجاری افزایش یابد
• با شروع ساخت و ساز تعداد کمی ساختمان در این دوران اقتصادی ساخته می شوند اما با تقاضای افزون در این بازار رو به شکوفایی اجاره ها و قیمت های فروش افزایش می یابند.
• این امر صرفه اقتصادی مالکیت املاک و مستغلات را تقویت می کند و اشتیاق سازندگان برای ساخت و ساز را بیدار می کند.
• اقتصاد بهبود یافته نیز تامین کنندگان سرمایه را خوش بین تر می کند.
• تامین مالی اسانتر و ارزان تر، سود پیش بینی شده پروژه های بالقوه، جذابیت آنان و تمایل سازندگان به مشارکت در چنین سرمایه گذاری هایی را افزایش می دهد.
• مجموع بازدهی پیش بینی شده بیشتر، آغاز پروژه های ساخت و ساز بیشتری را تقویت می کند.
• اولین پروژه های تکمیل شده با تقاضای قوی مواجه می شوند. آنها بلافاصله اجاره یا فروش می روند و بازده خوبی را نصیب سازندگان خود می کنند.
• باز هم ساختمان های بیشتری نقشه کشی شده و تامین مالی می شوند.
• سال ها طول می کشد تا ساختمان هایی تکمیل شوند که دیرتر شروع شده بودند. در این فاصله زمانی اولین ساختمان هایی که افتتاح می شوند، تقاضای تامین نشده را به تدریج کاهش می دهند.
• مدت زمان میان اغاز برنامه ریزی برای ساخت و افتتاح یک ساختمان معمولا به اندازه ای است که اقتصاد از رونق به رکود گذر کند.