روز نکبت: چه اتفاقی در فلسطین در سال ۱۹۴۸ افتاد؟
این مقاله بر اساس گزارشات خبرگزاری ایرنا، مجله خارجی الجزیره، Middle east institute و خبرگزاری آناتولی جمع آوری گردیده که منابع دقیق آن در پایان مطلب ذکر گردیده و مجموعه دیده بان ثروت هیچ دخل و تصرفی در آنها نداشته است.
برای فلسطینی‌ها، نکبت تنها نشان دهنده یک رویداد تاریخی نیست، بلکه یک روند ادامه‌دار است که در دهه 1880 و زمانی که شهرک‌نشینان صهیونیست اروپایی شروع به حرکت به فلسطین کردند تا زمینه را برای کشور آینده خود فراهم کنند، آغاز شد.
پروژه صهیونیستی سال ۱۹۴۸ پس از شکست دادن پنج ارتش عربی که با مسلحات کمتر و تعداد کمتری مقابله می‌کردند، منجر به تحقق رویای ایجاد وطن در فلسطین گردید. با این حال، اخراج فلسطینیان هیچ‌گاه متوقف نشد.
سال ۱۹۴۸، سالی بود که فلسطینیان از خانه‌ها و سرزمین‌های خود به بیرون رانده شدند. این سال با اقداماتی توسط سازمان‌های یهودی همراه شد، که انتقال بیشتری از زمین‌ها و تصاحب آنها را هدف قرار داده بودند. این روز به نام “روز نکبت” شناخته می‌شود، که در زبان عربی به معنای “فاجعه” یا “بلایی بزرگ” است.
بین سالهای 1947 و 1949، حدود 750000 فلسطینی از 1.9 میلیون نفر جمعیت از شهرها و روستاهای خود اخراج شدند تا راه را برای مهاجران جدید یهودی باز کنند.
بیشتر این فلسطینی ها به کشورهای همسایه گریختند و در آنجا به عنوان پناهنده ساکن شدند.
پایان جنگ جهانی اول، امپراطوری عثمانی را تجزیه کرد. با توافق‌های مربوط به جنگ جهانی، انگلیس به عنوان قیم فلسطین مشخص شد. بعد از سال‌ها، بریتانیا که خود مبدأ فجایع در فلسطین بود، بعد آن‌که از کنترل اوضاع فلسطین ناامید شد، تصمیم‌گیری در مورد فلسطین را به سازمان ملل واگذار کرد.
این وضعیت بعد آن رخ داد که اوضاع میان دولت بریتانیا و شبه نظامیان صهیونیست وخیم شده بود. صهیونیست‌ها چند حمله به مواضع انگلیس ترتیب دادند؛ از جمله مهمترین حملات، حمله به هتل «کینگ دیوید» بود که در آن ۹۱ نفر کشته شدند. در بین کشته‌شده‌ها علاوه بر شهروندان انگلیسی چند عرب و چند یهودی هم حضور داشتند.
در سال ۱۹۴۷ قطعنامه ۱۸۱ سازمان ملل متحد، معروف به قطعنامه تقسیم، تشکیل دو دولت عربی و یهودی در مرزهای فلسطین را پیش‌بینی کرد. براساس این طرح قرار شد تا ۴۷ درصد فلسطین به اعراب و بقیه به یهودیان اختصاص داده شود. البته، اسرائیل امروزه در عمل به مرزهای تعیین‌شده مصوبه سازمان ملل هم پایبند نیست؛ در حالی که قرار بود نزدیک به نیمی از فلسطین تاریخی در اختیار دولت یهودی قرار گیرد، امروزه بیش از ۸۵ درصد فلسطین تحت اشغال است.
این تقسیم‌بندی سازمان ملل، برتری واضحی برای دولت یهودی قائل شده و سرزمین‌های مهم از جمله بنادر و زمین‌های کشاورزی به کشور یهودی اهدا شده بود. فلسطینی‌های عرب ساکن مناطقی که قرار بود به کشور یهودی داده شود هم دو انتخاب بیشتر نداشتند: در کشور یهودی به عنوان اقلیت زندگی کنند یا اینکه آواره شوند.
پس از جلب حمایت دولت بریتانیا برای ایجاد یک کشور یهودی در فلسطین، در 14 مه 1948، به محض انقضای قیمومیت بریتانیا، نیروهای صهیونیستی تأسیس دولت اسرائیل را اعلام کردند و اولین جنگ اعراب و اسرائیل را آغاز کردند.
چند ساعت پیش از خروج آخرین نیروهای بریتانیایی، اعلامیه استقلال اعلام شد. بنابراین روز نکبت به فردای تاسیس رژیم صهیونیستی و آواره‌شدن صدها هزار فلسطینی اشاره دارد. روز نکبت به طور رسمی توسط یاسر عرفات و در سال ۱۹۹۸ به عنوان روز ملی اعلام شده است.
در طول روزهای بعد از روز نکبت در سال ۱۹۴۸ حداقل ۱۵ هزار فلسطینی شهید و ۷۵۰ هزار فلسطینی از کشورشان اخراج شدند. این رقم بیشتر از نصف جمعیت فلسطین در آن زمان بود و 78 درصد فلسطین تاریخی را به تصرف خود درآوردند. 22 درصد باقیمانده به کرانه باختری اشغالی و نوار غزه در حال حاضر تقسیم شد. در مجموع ۷۰ درصد فلسطینی‌ها اخراج یا مجبور به ترک خانه‌های اصلی خود شدند.
جنگ تا ژانویه 1949 ادامه یافت، زمانی که توافقنامه آتش بس بین اسرائیل و مصر، لبنان، اردن و سوریه به امضا رسید. خط آتش بس 1949 همچنین به عنوان خط سبز شناخته می شود و به طور کلی مرز بین اسرائیل و کرانه باختری به رسمیت شناخته شده است. خط سبز همچنین به عنوان مرزهای (قبل از) 1967 شناخته می شود، قبل از اینکه اسرائیل بقیه فلسطین را در طول جنگ ژوئن 1967 اشغال کند. اشغال نظامی اسرائیل در فلسطین، هسته اصلی این درگیری چند دهه ای است که همچنان بخش های زندگی فلسطینیان را شکل می دهد.
پلن دالت
(بنی موریس) مورخ اسرائیلی: ((در قتل‌عام دیر یاسین) شبه‌نظامیان، روستا را غارت کردند، پول و جواهرات بازماندگان را دزدیدند و اجساد را سوزاندند. تکه‌تکه‌شدن جسدها و تجاوز به عنف هم اتفاق افتاده بود)
با این حال به عقیده «ایلان پاپه» دیگر مورخ اسرائیلی، «خالی‌کردن فلسطین نه یک نتیجه جنگ بلکه یک مساله با دقت برنامه‌ریزی شده بود که به عنوان «پلن دالت» شناخته می‌شد و بن گوریون (رهبر اسرائیل) آن‌را تائید کرد.»
به‌طور کل هدف اخراج فلسطینی‌ها این بود تا علاوه بر اینکه یهودی‌ها سرزمین بیشتری به دست آورند، نسبت جمعیتی که بیشتر به نفع اعراب بود به نفع یهودیان تغییر کند.
روستاهای فلسطینی که اسرائیل آن را ویران کرده است!!!!
بین سال های 1947 تا 1949، نیروهای نظامی رژیم صهیونیستی به شهرهای بزرگ فلسطین حمله کردند و حدود 530 روستا را ویران کردند.
با شروع اشغال رسمی فلسطین در بین سالهای ۱۹۴۸ تا ۱۹۵۰ بیش از ۵۳۰ شهر و روستای فلسطینی تخریب شد. بسیاری از این تخریب‌ها به این دلیل رخ می‌داد که فلسطینی‌های آواره نتوانند به خانه‌های خود بازگردند. در طول ۷۵ سال اخیر بیش از ۱۰۰ هزار فلسطینی با گلوله مستقیم به شهادت رسیده و یک میلیون نفر نیز دستگیر شدند.
بر اساس گزارش اداره مرکزی آمار فلسطین، حدود پنج میلیون شهروند فلسطینی در کرانه باختری اشغالی و نوار غزه تحت محاصره و 1.5 میلیون شهروند فلسطینی در اسرائیل زندگی می کنند. آژانس آن روا بیان کرد که جمعیت آوارگان ثبت شده در این نهاد بین المللی تا دسامبر ۲۰۲۰ به ۶.۴ میلیون نفر رسیده که ۲۸.۴ درصد از آنان در ۵۸ اردوگاه رسمی آن روا یعنی ۱۰ اردوگاه در اردن، ۹ اردوگاه در سوریه، ۱۲ اردوگاه در لبنان، ۱۹ اردوگاه در کرانه باختری و ۸ اردوگاه در نوار غزه ساکن هستند.
البته این جمعیت واقعی آوارگان فلسطینی نیست، زیرا نام شمار زیادی از آوارگان فلسطینی در لیست آن روا ثبت نشده است، برای مثال این آمار فلسطینیانی را که پس از سال ۱۹۴۹ تا جنگ سال ۱۹۶۷ آواره شدند، شامل نمی‌شود و حتی فلسطینیانی که سال ۱۹۶۷ در بحبوحه جنگ هم آواره شدند، در برنمی گیرد.
با این حال، حملات بی‌رحمانه اسرائیل علیه فلسطینیان مظلوم همچنان ادامه داشته که در چند ماه اخیر پس از حملات بی سابقه طوفان الاقصی به مواضع اسرائیل توسط نیروهای مقاومت، این فشار ها شدت گرفته و تابحال ادامه یافته است.
منابع:
https://www.mei.edu/publications/five-things-united-states-knew-about-nakba-it-unfolded
https://www.aa.com.tr/en/middle-east/۷۲-years-on-palestinians-observe-virtual-nakba-day/۱۸۴۲۰۷۲
نظرات