چرا تصمیم گیری مالی دشوار است؟
بررسی علم اکو کوچینگ در مالی رفتاری و ریسک
تصمیم گیری مالی سخت و پیچیده است. تصمیم گیری مالی به راحتی خواندن مفاهیم آن نیست. گیرِ همه افراد در تصمیم گیری، اجرای آن است و یادگیری اصول و فرایندها چندان پیچیده نیست.
اکثر منابع به این نکته اشاره کردند که تصمیم گیری مالی از دشوارترین تصمیم‌هاست. حتی افراد متخصص هم با اینکه دانش کافی دارند اما در تصمیم گیری مالی دچار ترس و نگرانی می‌شود، چه برسد به افراد معمولی. در واقع اینطور بگوییم که هر کجا حرف از پول باشد، آدم خود به خود ممکن است دچار استرس شود و مباحث مالی برای اکثر افراد سنگین و ترسناک به نظر می‌رسد.
ریشه دشواری در تصمیم گیری مالی شامل موارد زیر است:
- گزینه‌های زیاد برای انتخاب
- یپیچده بودن تصمیمات مالی
- بالا رفتن ریسک به دلیل عدم قطعیت
- نداشتن مهارت درست مدیریت ریسک
- نگرش اشتباه به مدیریت ریسک
چرا ریسک انقدر مهم می باشد؟
استیو بالمر، مدیرعامل سابق مایکروسافت؛ با ضرر 19.4 میلیارد دلاری
استیو بالمر، که در فاصله سال‌های 2000 تا 2014 مدیریت مایکروسافت را بر عهده داشت، بیشتر ثروت خود را از سهام همین شرکت دارد. اما سهام ردموندی‌ها سال گذشته میلادی وضعیت چندان مناسبی نداشت و باعث ضرر 19.4 میلیارد دلاری مدیرعامل سابقش شد. با این ضرر مالی، ثروت بالمر به 86.2 میلیارد دلار کاهش یافت.
رابین زنگ، رئیس هیئت‌مدیره CATL؛ با ضرر 20.7 میلیارد دلاری
اکثر ثروت رئیس هیئت‌مدیره CATL از 23 درصد سهامش در این شرکت به‌دست می‌آید. CATL بزرگ‌ترین تأمین‌کننده باتری خودروهای الکتریکی جهان است که در پی کاهش ارزش سهام، ضرر 20.7 میلیارد دلاری به رئیس هیئت‌مدیره‌اش زد و سرمایه آن را به 32.5 میلیارد دلار رساند.
چانگ پنگ ژائو، مدیرعامل بایننس؛ با ضرر 83.3 میلیارد دلاری
اکثر ثروت CZ، از سهامش در صرافی رمزارز بایننس به‌دست آمده، اما در ماه‌های اخیر بازار رمزارزها وضعیت مناسبی نداشته است؛ مخصوصاً بعد از فروپاشی صرافی FTX.
در ماه گذشته میلادی مشتریان بایننس میلیاردها دلار سرمایه از صرافی بایننس برداشت کردند که همین موضوع باعث شد ارزش دارایی‌های دیجیتال این صرافی در اواسط دسامبر به 54.7 میلیارد دلار برسد، درحالی‌که میزان دارایی‌های آن در ماه قبلش برابر 69.5 میلیارد دلار بود. در حالت کلی CZ در سال 2020 با ضرر مالی 83.3 میلیارد دلاری روبه‌رو شد و حالا 12.6 میلیارد دلار سرمایه دارد.
بررسی ریسک‌های مالی در علم اکو کوچینگ
انواع مختلف ریسک‌های مالی
- ریسک بازار
نوسان در واقع ذات بازار است. به عنوان مثال در بازار سهام نوسان بیشتر به چشم می‌خورد. عواملی که می‌تواند بر نوسان بازار تاثیر بگذارند شامل اخبار سیاسی، تغییر سیاست‌های پولی بانک مرکزی و حتی تغییر نرخ ارز هستند.
در چنین مواقعی گاهی دولت و بانک مرکزی با استفاده از ابزارهایی که در اختیار دارند می‌توانند سیاست‌های اقتصادی خود را تغییر دهند و تا حدی به بازار کمک کنند تا به تعادل برگردد.
- ریسک نقدشوندگی
ریسک نقدشوندگی به زبان ساده به این معنی است که آیا سرمایه گذار به آسانی می‌تواند دارایی خود را به وجه نقد تبدیل کند یا خیر. هرچقدر سرمایه گذار آسان‌تر بتواند دارایی خود را به وجه نقد تبدیل کند عملا سرمایه گذاری او ریسک نقدشوندگی پایین‌تری داشته است.
- ریسک سرمایه گذاری
ریسک سرمایه گذاری مربوط به خطرات سرمایه‌گذاری و معامله‌گری است. انواع مختلفی از ریسک سرمایه‌گذاری وجود دارد اما اکثر آن‌ها بر اساس نوسانات قیمت بازار تعریف می‌شوند. در واقع می‌توان گفت ریسک سرمایه گذاری همان نوسانات قیمتی است که بازار در شرایط مختلف با آن مواجه می‌شود.
- ریسک قانونی
ریسک‌هایی که در آن یک شرکت در یک دادرسی قانونی محکوم شناخته شود را ریسک قانونی می‌گویند. به عنوان مثال بعضی از شرکت‌ها به دلیل مشارکت در مسائل بدهکاری یا بستانکاری در دادگاه محکوم می‌شوند.
- ریسک اعتبار
ریسک اعتبار به این موضوع اشاره دارد که اگر شرکتی مقداری دارایی را از شرکت دیگری قرض گرفته باشد و ناگهان دچار ضرر شود به دلیل اینکه شرکت قرض گیرنده نمی‌تواند بدهی خود را پرداخت کند، شرکت قرض دهنده نیز دچار ضرر شده است.
- ریسک سیستمی
گاهی اوقات شرکتی آن قدر بزرگ است و در شرکت‌های بسیاری سرمایه گذاری کرده است که با زیان آن شرکت تمام شرکت‌های دیگری که با آن شرکت بزرگ ارتباط داشته‌اند نیز ضرر خواهند کرد. به همین دلیل سرمایه گذاری در شرکت‌هایی که تحت سرمایه گذاری شرکت‌های بزرگ‌تری هستند و آن شرکت‌های بزرگ خطر ورشکستگی دارند، کار اشتباهی خواهد بود. سرمایه گذاران باید به این مسئله توجه داشته باشند.
مهارت‌های مدیریت ریسک در رویکرد اکو کوچینگ
فرآیند مدیریت ریسک شامل ۵ مرحله اصلی می‌شود:
- شناسایی ریسک
در این مرحله، ریسک‌های محتمل و مرتبط با سازمان شناسایی می‌شوند. این شناسایی می‌تواند از طریق بررسی داخلی سازمان، مشاهده تجربیات گذشته، ، مصاحبه با کارکنان، بررسی اسناد و اطلاعات موجود، استفاده از روش‌های تحلیلی مانند مطالعات بازار و مطالعات نیازهای مشتریان صورت گیرد.
- ارزیابی ریسک
ارزیابی ریسک، عبارتی است که برای توصیف فرآیند یا روش کلی به کار می‌رود که در آن شما خطرات و عوامل ریسکی که توانایی ایجاد آسیب را دارند، شناسایی می‌کنید. ریسک مرتبط با آن خطر را تجزیه و تحلیل و ارزیابی می‌کنید (تجزیه و تحلیل ریسک و ارزیابی ریسک).
در این مرحله، ریسک‌های شناسایی شده ارزیابی می‌شوند تا میزان احتمال وقوع و تأثیر آن‌ها بر سازمان مشخص شود. در ارزیابی، باید به موارد زیر توجه کنید:
- تصمیم بگیرید که کدام موارد اهمیت بیشتری دارند
- مسائل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و منطقه‌ای
- ترندهای اقتصادی، فناوری و رقابتی
- سیاست‌های دولت و قوانین
- اهداف، سیاست‌ها و استراتژی‌های کسب و کار شما
این ارزیابی می‌تواند با استفاده از روش‌های مختلفی از جمله تحلیل SWOT، تحلیل PESTEL، تحلیل تأثیر و احتمال، تحلیل ریسک کمی و کیفی، استفاده از مدل‌های ریاضی انجام شود. در مدیریت ریسک هدف از این مرحله، تعیین اولویت ریسک‌ها و تمرکز بر ریسک‌هایی است که بیشترین تأثیر را بر سازمان دارند.
- مدیریت و کنترل ریسک
در این مرحله، راهکارها و استراتژی‌هایی برای مدیریت، کاهش و کنترل ریسک‌ها تعیین می‌شود. این راهکارها می‌توانند شامل برنامه‌هایی مرتبط با انتقال ریسک، کاهش ریسک، پذیرش ریسک و اجتناب از ریسک باشند.
- پیش‌بینی و پاسخ به ریسک
در این مرحله، سازمان باید برنامه‌هایی را برای پیش بینی ریسک‌های آینده و پاسخگویی به آن‌ها تعیین کند. این شامل تعیین سیستم هشداردهی، تعیین نقاط ضعف و قوت، آموزش کارکنان، تعیین فرآیندها و رویه‌های بحرانی، تعیین نیروی انسانی و منابع مورد نیاز، ایجاد سیستم‌های ارتباطی و اطلاع‌رسانی، تعیین راهکارهای اصلاحی و بازیابی و تعیین فرآیندهای تحلیل و یادگیری از رویدادها است.
- پایش مداوم
در این مرحله، سازمان باید فرآیند مدیریت ریسک را – که یک فرآیند پویا است – به صورت مداوم نظارت و ارزیابی کند. این شامل بررسی اثربخشی راهکارهای مدیریت کردن ریسک، ارزیابی تغییرات در محیط کسب و کار و به روزرسانی استراتژی‌ها و راهکارها می‌شود.
هدف از این مرحله، بهبود مستمر فرآیند مدیریت بر ریسک و اطمینان از اینکه سازمان در برابر ریسک‌ها مقاومت کافی دارد، است. با اجرای موثر فرآیند این مدیریت، سازمان‌ها قادر خواهند بود بهبود پذیری و انعطاف‌پذیری خود را در مواجهه با ریسک‌های محتمل افزایش دهند، از آسیب‌ها و خسارات جلوگیری کنند و بهبود عملکرد خود را تضمین کنند.
- تحلیل ریسک
چگونه می‌توانیم ریسک‌ها را تحلیل کنیم و تصمیم‌گیری مبتنی بر اطلاعات در مدیریت ریسک چه اهمیتی دارد؟
ریسک از دو بخش تشکیل شده است: ۱- احتمال وقوع مشکل و ۲- پیامدهای منفی آن در صورتی که اتفاق بیافتد.
- تجزیه و تحلیل ریسک
تجزیه و تحلیل ریسک فرآیندی در مدیریت ریسک یک اکو کوچ است که به شما کمک می‌کند تا مشکلات احتمالی را که می‌توانند پایه‌های اصلی طرح‌ها یا پروژه‌های کسب و کار را تضعیف کنند، شناسایی و مدیریت نمایید. با این حال، این فرآیند همچنین می‌تواند در پروژه‌های دیگری خارج از حوزه کسب و کار مورد استفاده قرار گیرد، مانند برگزاری رویدادها یا حتی خرید یک خانه!
در اکو کوچینگ برای انجام تجزیه و تحلیل ریسک، ابتدا باید تهدیدهای ممکن را که در معرض آن‌ها قرار دارید، شناسایی کنید، سپس اثرات احتمالی آن‌ها در صورت وقوع را بسنجید، و در نهایت احتمال وقوع این تهدیدها را تخمین بزنید.
جمع بندی
تجزیه و تحلیل ریسک می‌تواند پیچیده باشد، زیرا شما باید از اطلاعات دقیقی مانند برنامه‌های پروژه، داده‌های مالی، پروتکل‌های امنیتی، پیش‌بینی‌های بازاریابی و سایر اطلاعات مرتبط استفاده کنید. با این حال، این ابزار برنامه‌ریزی اساسی است و می‌تواند در زمان و هزینه شما صرفه‌جویی کند.
- چگونه ریسک را تجزیه و تحلیل کنیم
- شناسایی تهدیدها
- تخمین ریسک
نظرات